Rozwój Twojego dziecka w 9 tygodniu ciąży

9. tydzień ciąży to początek ostatniego miesiąca pierwszego trymestru. Rozwijający się w Twoim brzuchu zarodek ma już wielkość winogrona i długość równą ok. 2,3 cm. To niewiele, ale wciąż dzielnie się rozwija, a już wkrótce przejdzie do kolejnego etapu, czyli stanie się płodem.

Co dzieje się z zarodkiem w 9. tygodniu ciąży?

Jako przyszła Mama, pewnie zastanawiasz się, jak rozwija się Twoja pociecha. Poniżej znajdziesz przejrzysty opis najważniejszych zmian.

• Kończyny: nogi i ręce są już niemal w pełni wykształcone, widoczne są palce dłoni, z zarysowanym kciukiem. Co ciekawe, palce połączone są delikatną błoną. W 9. tygodniu ciąży zaczynają się również tworzyć zgięcia: łokcie i kolana, z kolei kości stają się twardsze.
• Tułów: ogon, który upodabniał zarodek do kijanki, znika. Kształtuje się za to kość ogonowa. Na torsie widoczny jest delikatny zarys brodawek sutkowych. Wspomniane powyżej twardnienie kości poskutkuje w późniejszym czasie zmianą postawy ciała na bardziej wyprostowaną.
• Głowa: czy wiesz, że ma wielkość połowy ciała embrionu? To całkiem sporo – układ proporcji w budowie świadczy o tym, że układ nerwowy (w tym przede wszystkim mózg) ma pierwszeństwo w rozwoju. Nic w tym dziwnego, to w końcu on będzie sterował wszystkimi funkcjami życiowymi rozwijającego się dziecka. 
• Twarz: rysy są wyrazistsze, dzięki czemu zarodek coraz bardziej przypomina człowieka. Wytwarza się tęczówka, ale jej kolor jest nadal tajemnicą ukrytą za zamkniętymi powiekami. Formuje się górna warga, a w nosie pojawią się dziurki.
• Mięśnie: w 9. tygodniu ciąży embrion zaczyna mimowolnie i delikatnie poruszać swoimi zalążkami mięśni. Te ruchy są jednak na tyle subtelne, że nie będziesz ich jeszcze w stanie wychwycić.
• Narządy płciowe: gruczoł przysadkowy zaczyna wytwarzać gonadotropiny, czyli hormony odpowiedzialne za rozwój pierwszorzędnych cech płciowych. Zarodek posiada już w pełni określoną płeć biologiczną, ale jest jeszcze za wcześnie, aby ją uchwycić na badaniu USG. Musisz uzbroić się w cierpliwość. Będzie to możliwe ok. 17. tygodnia ciąży.
• Serce: mimo że niewielkie, posiada już 4 komory, zupełnie jak u dorosłego człowieka. Może dzięki temu skutecznie pompować krew w układzie krwionośnym zarodka.
• Skóra: w tym czasie ulega pogrubieniu, zmiana jednak wciąż jest subtelna i zewnętrzna powłoka ciała embrionu pozostaje przezroczysta.

Co dzieje się z Twoim ciałem w 9. tygodniu ciąży?

W ciąży nie tylko zarodek się zmienia, również Twoje ciało intensywnie pracuje i przechodzi małą metamorfozę. Co można już zaobserwować?

• Skóra twarzy: może wystąpić na niej ostuda, czyli ciemniejsze przebarwienia (zwykle w okolicach czoła i policzków, często rozmieszczone symetrycznie). Nie są wynikiem stanu zapalnego i powinny zniknąć samoistnie. Czynnikiem, który może je nasilać, jest zbyt duża ekspozycja na światło słoneczne. Nie unikaj go jednak całkowicie – dzięki niemu jest w końcu możliwa naturalna synteza potrzebnej Tobie i dziecku witaminy D. 
• Brzuch: Twoja macica wciąż się powiększa, teraz ma już wielkość dojrzałego grejpfruta. Rozwój jej tkanek prowadzi często do delikatnych bóli podbrzusza. Może też (ale nie musi) pojawić się delikatny zarys tzw. ciążowego brzuszka.
• Piersi: wciąż będą rosnąć, przygotowując się do późniejszego karmienia noworodka. Na ich powierzchni coraz wyraźniej będą widoczne żyły. Mogą być wciąż bolesne i nadwrażliwe na dotyk. Nie powinien Ci jednak sprawiać aż tak nieprzyjemnych doznań, kiedy Twój organizm zdąży przystosować się do zwiększonego stężenia hormonów płciowych.
• Brodawki, podobnie jak kresa biała, będą stopniowo zmieniały swoją barwę na ciemniejszą. Na obwódce brodawek pojawią się drobne grudki. Niczym nie musisz się jednak przejmować – to Twoi naturalni „sojusznicy”, tzw. guzki Montgomery’ego, których zadaniem jest produkcja substancji nawilżających.

Jakie symptomy mogą Ci towarzyszyć w 9. tygodniu ciąży?

Wciąż obecne mogą być nudności, zwłaszcza te poranne. W 9. tygodniu ciąży bywają jeszcze bardziej uciążliwe, niż na początku. Nawet jeśli nie masz apetytu, zadbaj o to, by jeść mniejsze porcje, za to regularnie. Pamiętaj też o nawodnieniu – mimo częstszego oddawania moczu jest niezbędne. Mogą Ci też już towarzyszyć zachcianki na różne produkty spożywcze. Bywają sygnałem organizmu, że potrzebuje określonych składników odżywczych.

Ten czas to punkt kulminacyjny huśtawki emocjonalnej, związanej ze zmianami w gospodarce hormonalnej Twojego organizmu. 9 tydzień ciąży to również okres, w którym wciąż możesz odczuwać mniejsze pokłady energii. Aby go przetrwać, spróbuj zastosować porady o diecie i aktywnościach, które znajdziesz w dalszej części artykułu.

Jak się odżywiać w 9. tygodniu ciąży?

W trakcie ciąży zwracaj szczególną uwagę na higienę spożywanych posiłków. Najbezpieczniejsze będą oczywiście produkty poddane obróbce termicznej, a wszelkie surowe owoce i warzywa – bogate w witaminy i minerały – należy dokładnie umyć. Jeśli jesz mięso, spożywaj takie, które będzie w środku różowe. Unikaj natomiast takich potraw jak: tatar czy kogel-mogel, mogą się w nich bowiem rozwijać szkodliwe bakterie, takie jak salmonella. Niektórzy ze specjalistów zalecają odstawienie serów pleśniowych w trakcie ciąży. Z kolei jeśli jadasz na mieście, nie musisz rezygnować ze swoich przyzwyczajeń, wybieraj jednak sprawdzone miejsca.

W 9. tygodniu ciąży wciąż ważna jest odpowiednia podaż kwasu foliowego i kwasów tłuszczowych omega 3, które są niezbędne do prawidłowego rozwoju mózgu, nerwów i wzroku zarodka. W te drugie bogate są ryby morskie (wybieraj te gatunki, które nie są narażane na odkładanie się w ich tkankach rtęci, czyli np. tuńczyk), pestki dyni, zielone warzywa czy zmielony len, który możesz dodawać do smoothies. Pamiętaj też o dostarczaniu dziecku żelaza, ważnego dla sprawnego funkcjonowania układu krwionośnego.

Na co uważać w 9. tygodniu ciąży?

Zwróć uwagę na odpowiednią ilość witaminy A w Twojej diecie. Jest potrzebna, w nadmiarze może jednak szkodzić rozwijającemu się dziecku. W tej kwestii warto skontaktować się ze specjalistą.

Lepiej też unikać słodkich pokus. Słodycze zapewnią Ci krótkotrwały „zastrzyk energii”, ale już po chwili możesz poczuć się bardziej zmęczona niż przed przegryzieniem łakoci. Wybieraj raczej owoce i naturalne słodkości, takie jak: domowe batony muesli, suszone daktyle czy gorzką czekoladę, o wysokiej zawartości kakao.

Tą ostatnią nie powinno się jednak objadać bez ograniczeń, bo w 100 gramach znajduje się ponad 40 mg kofeiny. To często rozpowszechniany mit, że nie możesz jej przyjmować w ciąży, powinnaś jednak zachować szczególną ostrożność. Bezpieczna dawka to ok. 200-300 gramów, co odpowiada jednemu espresso czy kilku filiżankom zielonej herbaty. Spożywanie tego typu napojów w 9. tygodniu ciąży warto jednak skonsultować z Twoim lekarzem prowadzącym.

A co ze sportem w 9. tygodniu ciąży?

Tutaj doskonała wiadomość – aktywność w pierwszym trymestrze ciąży może być jednym z Twoich lepszych ciążowych sojuszników. Udowodniono, że zmniejsza bóle pleców czy opuchliznę ciała. Jeśli przed ciążą byłaś aktywna, to w 9. tygodniu ciąży wcale nie musisz rezygnować z tego pozytywnego nawyku. Pamiętaj jednak o kilku kwestiach.

1. Zadbaj o regularność ruchu – tylko wtedy dostrzeżesz pozytywne efekty.

2. Odpowiednio się nawadniaj: przed/w trakcie/po treningu.

3. Zrezygnuj z takich ćwiczeń, które mogą wywoływać kontuzje i podwyższenie ciśnienia obszaru brzucha (np. popularnych brzuszków). Niewskazane są podskoki czy gwałtowne, intensywne ruchy – mogą naciskać na Twoją macicę.

4. Kontroluj swoje tętno, nie powinno przekraczać 140 uderzeń na minutę.

5. Aktywność fizyczną skonsultuj z lekarzem. Nie powinno być co do niej przeciwskazań, o zgodzie musi jednak zadecydować specjalista.

W pierwszym trymestrze ciąży warto wyćwiczyć mięsień łonowo-guziczny, co jest możliwe dzięki tzw. ćwiczeniom Kegla. Polegają one na zaciskaniu mięśni odbytu i pochwy do 10 sekund oraz powtarzaniu całej procedury (początkowo 5-krotnie, a w przypadku zaawansowania nawet 25-krotnie). Ich wzmocnienie ułatwia późniejszy poród, jest też profilaktyką nietrzymania moczu czy powstawania hemoroidów.

9. tydzień ciąży to czas wielu zmian – i dla Ciebie, i dla rozwijającego się embrionu. Jeśli odczuwasz nasilenie nieprzyjemnych objawów, dla pocieszenia możemy uprzedzić, że nie powinny trwać długo. Kiedy odzyskasz równowagę hormonalną wszystko stanie się łatwiejsze!